Kreeftachtigen

Krab

krab met zeepok achter zijn ogen

Als je in Zeeland gaat duiken, zijn krabben de eerste dieren die opvallen. Overal waar je langs gaat rennen de krabben voor je aan. Dit gebeurd al in het ondiepe als je net je hoofd onder water hebt, maar ook op diepe plaatsen zijn het vaak de krabben die je het meest tegen komt. Eigenlijk zijn het best leuke dieren, ze lopen parmant weg en als je ze inhaalt en er dicht met je hand boven komt zullen ze, hoe klein dan ook, een poging doen zich te verdedigen. Ze gaan met de beide scharen omhoog naar je staan dreigen. Als je op grotere afstand langzaam nadert zullen de krabben proberen zich te verstoppen en dan zie je overal wolkjes stof opwaaien waar de krab in de bodem is verdwenen.

krab
krab

Krabben hebben een zogenaamd exoskelet, dat wil zeggen ze hebben geen stevige beenderen zoals wij, maar hebben een stevig pantser aan de buitenkant van het lichaam. Dit pantser bestaat voor een groot deel uit kalk, net als onze botten. Dit skelet aan de buitenkant geeft enkele probleempjes, als je groter wilt worden zit het in de weg.
Geen nood, als het zover is kruip je weg op een veilige plaats, kruipt uit je oude huidpantser, neemt veel water op zodat je ineens een stuk groter bent, daarna kun je weer een poos vooruit door de ruimte vol te groeien en dan moet je weer vervellen. Dit komt voor bij alle geleedpotigen dus spinnen, insecten, kreeften, krabben, noem maar op.
De stevige buitenkant heeft bij de krabben nog een probleem en dat is de paring. Er moet bij krabben inwendige bevruchting plaatsvinden en dat is even een probleem. De gaatjes waar bij het vrouwtje het mannetje naar binnen moet, passen nooit. Daar hebben krabben natuurlijk iets op gevonden. Een mannetje krab merkt wanneer een vrouwtje moet gaan vervellen. Hij houdt haar dan vast onder zijn lichaam totdat ze vervelt. Op dat moment is het pantser van het vrouwtje zacht. Dat is het moment dat er kan worden gepaard, de openingen kunnen zich dan aanpassen. Veel mensen zien het vasthouden van het vrouwtje door de man als de paring aan, ze zitten dan op elkaar. Bij de echte paring zitten ze echter buik aan buik. Eerst een aantal foto's van het vasthouden, dan van de werkelijke paring.
De eieren worden door het vrouwtje gedragen onder het staartje. Als je de krabben omkeert en de staart bekijkt, zie je meteen het verschil tussen man en vrouw. Bij de vrouw is de staart rond en breed, bij de man smal en puntig. Het vrouwtje moet de eimassa onder het staartje kunnen houden, dus een brede staart.

man houdt vrouw vast

de paring

Krabben zijn omnivoor, eten dus van alles.

krab eet dode soortgenoot

Een veel voorkomend klein krabbetje is de gewone hooiwagenkrab, een klein beestje van minder dan drie centimeter dat zichzelf camoufleert met algen en ander materiaal, waardoor hij bijna niet opvalt.

gewone hooiwagenkrab, Macropodia rostrata

Europese kreeft, zeekreeft Homarus gammarus

Een heel bekende kreeftachtige is de zeekreeft een in de duurdere restaurants aangeboden lekkernij. In Zeeland is het verboden om kreeften mee aan land te nemen als je gaat duiken. Je zou ze makkelijk kunnen verzamelen en heel duur kunnen verkopen. Dit wordt echter terecht aangemerkt als stropen en je bent je duikuitrusting kwijt als je wordt betrap op het stropen van kreeft. De kreeft is een nacht actief dier en overdag zitten ze in hun holen tussen en onder stenen. Tot een aantal jaar geleden kwam je in de Grevelingen vrijwel geen kreeft tegen. Nu het water er wat zouter is geworden leeft het er van de kreeften. Het zijn mooie, indrukwekkende dieren die zich behoorlijk kunnen verdedigen met hun scharen. Ze kunnen erg oud worden.

zeekreeft, Homarus gammarus

Gewone heremietkreeft, Pagurus bernhardus

Nog een heel andere kreeftachtige is de heremietkreeft. Dit dier heeft een onbeschermd kwetsbaar achterlijf dat hij moet verbergen in een geschikt slakkenhuis. Groeit de kreeft dan moet hij verhuizen. In Zeeland kom je ze veel tegen, de grootte vind je in de schelpen van de wulk.

heremietkreeft

Garnalen

Er komen verschillende soorten garnalen in onze kustwateren voor. Er zijn er die meestal op de bodem zitten zoals de Noordzeegarnaal, anderen zoals de Gewone Steurgarnaal zitten meer op de algen of stenen iets hoger en er zijn de vrij zwemmende soorten zoals de Geknikte Aasgarnaal. Als je een nachtduik maakt en je houdt je duiklamp vlak naast je duikbril, dan lichten de oogjes van de garnalen rood op. Dit geeft als er veel garnaaltjes zwemmen het idee van een feestverlichting.

Noordzeegarnaal, Crangon crangon

Gewone Steurgarnaal, Palaemon elegans

Geknikte Aasgarnaal, Praunus flexuosus